Over grensoverschrijdend gedrag met de waarheid

Well, here's another nice mess you've gotten us into, Alexander (naar de catchphrase van Oliver Hardy tegen Stan Laurel). De oppositie tegen de federale regering neemt ongekende proporties aan. Toch binnen de coalitie zelf. MR bestookt Vivaldi al lang, maar ook CD&V neemt almaar meer afstand van het orkest waarin de tsjeven zelf meespelen. Vivaldi is altijd al geplaagd door een paar luid roepende voorzitters aan de zijlijn. Maar dat koor is in de Belgische tragedie voortdurend groter geworden bij gebrek aan regeringsresultaat. 

De kakofonie vol valse noten is niet om aan te horen. De partituur is dan ook geschreven door toondove charlatans die van een loopje nemen met de waarheid hun handelsmerk hebben gemaakt. Vooral bij Open vld is de verloedering van wat ooit een liberale partij was, schrijnend. Het triumviraat De Croo-Lachaert-Van Quickenborne is in dat opzicht een waardige nazaat van dat andere funeste trio, Verhofstadt-Dewael-De Gucht. Hetzelfde egocentrisme, dezelfde profileringsdrang, hetzelfde arrivisme, hetzelfde financieel wanbeheer, hetzelfde paaien van groenlinks, hetzelfde postjesjagen, hetzelfde lucratieve eigenbelang. 

Net als tijdens de regering-Verhofstadt I van 1999 tot 2003 is vooral de deelname van Ecolo-Groen aan het beleid nefast. Opnieuw blijken de groenen onbetrouwbaar, onervaren, dogmatisch, onrealistisch en onprofessioneel. Terecht zitten ze daardoor, net als hun Open vld-kompanen, in de hoek waar de klappen vallen. VUB-emeritus professor sociologie Mark Elchardus in Knack van 29/11/2022: ‘De groenen rijden zich in de vernieling. Ze willen de klimaattransitie in goede banen leiden, maar bouwen tegelijkertijd de kernenergie af. Nu gaan we zelfs Amerikaans schaliegas importeren. Bovendien stellen ze zich in steden en gemeenten zeer arrogant op in alles wat mobiliteit betreft.’ 

‘Vlaanderen is een merkwaardige en enigszins paradoxale plek waar de meeste kranten groenlinks en de meeste mensen centrumrechts zijn.’

Enkel de collusie met sympathiserende journalisten uit de mainstreammedia houdt de groenen overeind. KU Leuven-emeritus professor kerkelijk recht Rik Torfs op Twitter 29/11/2022: ‘Vlaanderen is een merkwaardige en enigszins paradoxale plek waar de meeste kranten groenlinks en de meeste mensen centrumrechts zijn.’ Ter info, de Nederlandse regering wil twee nieuwe kerncentrales laten bouwen. Den Haag plant die projecten in Borssele, een dorp in Zeeland (dat aan België grenst), waar momenteel al de enige atoomcentrale van het land staat. Vanaf uiterlijk 2035 moeten de centrales operationeel zijn. Boven de Moerdijk hebben ze blijkbaar geen last van nucleaire psychose. Straks staat er nog sneller een nieuwe kernreactor in Borssele dan dat Ventilus elektriciteit aan land brengt. 

De ooit dominante beleidspartij CD&V zit ook al een tijdje in een neerwaartse spiraal. Voorzitter Sammy Mahdi haalt in een opiniestuk in De Standaard van 24/11/2022 fors uit en maakt het regeringsbeleid van Vivaldi-dirigent De Croo de facto met de grond gelijk: ‘Kom met een andere methode. Toon ambitie en moed. Maak een groot akkoord om de begroting van dit land recht te trekken. Alleen in een breder akkoord is elke partij bereid om over de eigen schaduw te stappen en taboes los te laten. Verder aanmodderen is een gevaar voor de welvaart van de toekomstige generaties. Met de huidige budgettaire toestand van het land en de stevige tik van de Europese Commissie zou niemand in de ontkenningsfase mogen blijven vastzitten, pleiten voor voorzichtigheid onder het voorwendsel van crisissen, en met babystapjes vooruitgaan.’ Van je coalitiepartners moet je het hebben. De Croo, toch de dweil van de Wetstraat? Of vooral een sluwe carrièreplanner? In elk geval een fan van het super-liege-liegebeest. Liegen is de nieuwe waarheid, hypocrisie het credo. 

Na de onterechte defenestratie van Eva De Bleeker (‘Le premier qui dit la vérité, il doit être exécuté’ zong Guy Béart) en het aantreden van Alexia Bertrand als staatssecretaris voor Begroting, is de discussie over de budgetneutraliteit van de lagere btw op energie door de heffing van accijnzen, allerminst van de baan. N-VA-Kamerlid Sander Loones bracht de krakkemikkige begroting aan het licht en blijft terecht op de zere plek duwen. Van deze zoveelste vaudeville zijn vooral de ondernemingen de klos want btw is aftrekbaar, accijnzen niet. Alweer een slinks maneuver van de naar zichzelf happende zevenkoppige Vivaldi-regeringsdraak om koste wat het kost bijkomende inkomsten te incasseren (belastingen, boetes). Een vilein spelletje. Net zoals de loonindexering die de bedrijven grotendeels moeten ophoesten. Die moet de belastingonderhorigen meer geld in het laatje opleveren. In een hele reeks gevallen roomt de niet-indexering van de belastingschalen die koopkrachtverhoging netjes weer af via de belastingen. Wie met zijn ‘gestegen’ loon in een hogere schaal terechtkomt (en dat gaat snel in België), ziet de extra centen dan naar Vadertje en Moedertje Staat vloeien. Van een loonkostverhoging van 135 euro gaat 95 euro dan naar de overheid, een ordinaire beurzensnijder. 

 

De permanente verlaging van de btw op gas en elektriciteit van 21% naar 6% volgend jaar compenseren door een mechanisme van accijnsverhogingen (cliquetsysteem), is niet meer dan een fata morgana. Die vestzakbroekzakoperatie die illusionist Sandro Struisvogel voor ogen had, was bovendien een laf staaltje van bedrog van de brave burger. Met de ene hand geven en met de andere hand nemen. Niet dus. Tenzij er bij wijze van spreken een nieuwe gasbel in Europa wordt ontdekt, zullen de energieprijzen in 2023 niet naar het niveau van 2021 terugvallen, wat de voorwaarde is om de accijnshervorming te activeren. Tegelijk beseft iedereen dat het politieke zelfmoord zou zijn om de btw opnieuw naar 21% te brengen op een moment dat de prijzen nog altijd hoog zijn en vooral de verkiezingen van 2024 aan de horizon opdoemen, wat sommige Vivaldi-dwergen nu al de stuipen op het vege lijf jaagt.

Senior writer Ewald Pironet in Knack van 23/11/2022: ‘België wordt al jaren op de vingers getikt door de Europese Commissie voor zijn lamentabel opgestelde begrotingen. Ook het jongste rapport van de Commissie is snoeihard. Het hoge structurele tekort en het uitblijven van structurele hervormingen (pensioenen, arbeidsmarkt, fiscaliteit) zouden elke dag tot grote verontwaardiging moeten leiden omdat een ontspoorde begroting onze welvaart ondermijnt. In plaats van beunhazen en bellenblazers, hebben we behoefte aan bestuurders die een onderbouwde en geloofwaardige begroting opstellen en verstandiger met ons geld omspringen.’

Volgens politicologen nemen intussen zo goed als alle regeringspartijen afstand van Vivaldi. ‘Dit is het worstcasescenario, voor de regering, maar ook voor de politiek. Ofwel probeer je er nog iets van te maken - er is toch nog tijd tot begin 2024 - ofwel stel je vast dat het niet lukt en trek je de stekker eruit. Maar het meest waarschijnlijke is dat iedereen blijft zitten en blijft aanmodderen. Ze zijn te laf om te besturen én te laf om eruit te stappen. Het is ieder voor zich. En dan krijgt de antipolitiek natuurlijk gelijk’ zegt Prof. Carl Devos (UGent). 

‘Alle schijnwerpers staan op de lamentabele federale begroting gericht, die een trukendoos lijkt.'

In Het Laatste Nieuws van 18/11 en 25/11/2022 schrijft hij: ‘Alle schijnwerpers staan op de lamentabele federale begroting gericht, die een trukendoos lijkt. Een die amateuristisch in elkaar is gestoken. Onze uitgavengroei is een van de grootste in Europa. Het verhaal van Vivaldi dat de regering die uitgaven doet om gezinnen en bedrijven te helpen, verklaart niet waarom de put nergens in de EU dieper is. Wat laat Vivaldi na behalve crisisbeheer? De grootste financiële put en een reeks stilgevallen werven. De kaduke begroting is daarvan een symbool geworden. Premier De Croo heeft na protest van bijna alle regeringspartijen een bocht moeten nemen over de budgetneutraliteit van de btw-verlaging. Hij heeft de situatie niet meer onder controle. Zijn gezag is aangetast. Dat Vivaldi volgens PS-voorzitter Paul Magnette moet doorgaan tot 2029, lijkt stilaan een nachtmerrie.’

VUB-professor internationale politiek Jonathan Holslag in De zevende dag van 27/11/2022: ‘In de begrotingsdiscussie mist de premier (De Croo) eerlijkheid, tact en integriteit.’ Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom van denktank Itinera, op Doorbraak.be 23/11/2022 en in De Tijd van 25/11/2022: ‘Er heeft zich de voorbije jaren een collectieve normvervaging geïnstalleerd bij onze beleidsmakers. Om het gebrek aan substantie te verhullen, is er meer aandacht voor mooie woorden vanop het spreekgestoelte dan voor inhoud. De begroting is verworden tot een cijferbrij die weinig controle mogelijk maakt tenzij van de juistheid van de sommen.’ 

UGent en VUB-professor arbeidsrecht Marc De Vos (denktank Itinera) in Trends van 21/11/2022: ‘De Belgische begrotingspraktijk is gekenmerkt door een combinatie van amateurisme, verwaarlozing en manipulatie. Zo cultiveert België een systemische begrotingsonzindelijkheid die ons uiteindelijk inhaalt. We zijn op weg om het grootste overheidsbeslag te combineren met het grootste overheidstekort.’ Debet aan deze situatie zijn de gammele staatsstructuur, de veelheid aan overheidsinstellingen, het politieke cliëntelisme en nepotisme, de uitgedijde bureaucratie en administratieve verkokering, de rigide arbeidsmarkt en ongebreidelde sociale uitkeringen, de activistische rechtspraak, de verdoken kost van asiel en migratie, de gulle subsidieverstrekking aan allerlei lobbygroepen en verenigingen, die omwille van hun bestaansreden de slachtoffercultuur in stand houden en daarvoor overheidssteun claimen en krijgen. 

Wat met de totale belastingdruk in ons land van verzuurde melk en gistende honing ? Dus niet alleen die op arbeid waar België met een beslag van 52,6% wereldrecordhouder is. In haar ‘Revenue Statistics 2022: The Impact of COVID-19 on OECD Tax Revenues’, gepubliceerd op 30/11/2022, plaatst de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) België op de achtste plaats met een ratio totale belastingdruk (2021) versus bruto binnenlands product (bbp) van 42%. Dat percentage omvat het geheel van inkomstenbelastingen en sociale bijdragen (ondernemingen, verenigingen en particulieren), belastingen op roerende en onroerende bezittingen, consumptie- en dienstenbelastingen zoals btw, diverse taksen en accijnzen. België wordt voorafgegaan door Denemarken (46,9%), Frankrijk (45,1%), Oostenrijk (43,5%), Italië (43,3%), Finland (43%), Zweden (42,6%) en Noorwegen (42,2%). Nadien volgen Nederland (39,7%) en Duitsland (39,5%). Het OESO-gemiddelde bedraagt 34,1%. Voor het Verenigd Koninkrijk gaat het om een percentage van 33,5%, voor de Verenigde Staten om 26,6%. Hoe zwaarder de overheid weegt, hoe duurder. 

Hoogleraar openbare financiën Herman Matthijs (UGent) in De Morgen van 22/11/2022: ‘Tijdens de regeringsonderhandelingen in de zomer van 2024 zal er toch eens een serieus woordje moeten gesproken worden over de belastingdruk op arbeid en over de overheidsuitgaven (292 miljard euro in 2022 of 54% van het bbp). Dat zijn twee zaken waarmee België al jarenlang in de mondiale top 3 staat. Een kerntakendebat bij de overheid dringt zich op.’ Dat wordt nog peentjes zweten voor de traditionele partijen type Open vld, CD&V en Groen. Wie gelooft die mensen nog?

In de Europese Unie, het dakterras boven het Belgische gewoel en gewriemel, blijven bureaucratie en regeldrift intussen vlijtig woekeren. Zo heeft klimaattsaar Frans Timmermans (die zich graag opstelt als het groene geweten van Europa) op 30/11/2022 een nieuw ideetje gelanceerd dat kadert in de strijd tegen plasticverbruik en verpakkingsafval.  De Europese Commissie wil een algeheel verbod op plastic wegwerpverpakkingen: flesjes douchegel en shampoo op hotel, drankbekers, koffiecapsules, melkkuipjes, zakjes ketchup, mosterd en mayonaise in restaurants en cafés, zakjes voor fruit en groenten in winkels en supermarkten, bezorging van afhaalmaaltijden. Ook de kartonnen dozen bij het leveren van pakjes aan huis moeten weg, als het van autocraat Frans afhangt. ‘Verbieden, verbieden, verbieden’ is het motto. 

Het Europese sanhedrin stelt als doel om alle verpakkingen tegen 2030 geschikt voor recycling te maken, herbruikbaar of navulbaar. Tegelijk wil de Commissie zowel voor de consument als voor de industrie meer duidelijkheid scheppen over het gebruik in verpakkingen van biogebaseerde, composteerbare en biologisch afbreekbare kunststoffen. De voorstellen zijn belangrijke bouwstenen van het actieplan voor de circulaire economie van de Europese Green Deal en de doelstelling om van duurzame producten de norm te maken. Samen met de resem andere maatregelen voorzien in de Green Deal, gaat de nieuwe regelgeving voor heel wat geklooi, frustratie en ergernis zorgen, bv. bij het vermijden van contaminatie tijdens pandemieën. De EU zal er bovendien flink wat belastinggeld tegenaan moeten gooien tot meerdere eer en glorie van de Europese mandarijnen. De timing en de haalbaarheid van de Green Deal-doelstellingen zijn al te vaak overgoten met een saus van politiek activisme. Niet zelden wekt dat zowel bij de consument als bij de industrie heel wat weerstand op.

Is er dan echt geen efficiënte methode om de berg plastic afval te verwerken tot opnieuw bruikbaar materiaal? Toch wel. Het Belgische afvalverwerkingsbedrijf Indaver, tegenwoordig onderdeel van de Belgische logistieke onderneming Katoen Natie (CEO Fernand Huts), heeft een nieuw proces aangekondigd voor het chemisch en/of thermisch afbreken van ingezamelde, licht vervuilde plastic afval. Bij depolymerisatie worden de plastics afgebroken tot moleculen die weer te gebruiken zijn als grondstof voor nieuwe chemische producten. Dit zal ongetwijfeld een gunstig effect hebben op de nu nog enorme hoeveelheid plastic zwerfvuil. Plastic verpakking kan een duurzame oplossing zijn. Als het maar te recyclen valt om er weer hoogwaardige producten van te maken. Technologische innovatie is vooruitziender dan het zoveelste bot verbod naar analogie met de (onwerkzame) ban op fossiele brandstoffen. 

 

Marc Peeters, 30 november 2022.

 

© Copyright en disclaimer. De informatie in dit document is met de meeste zorg samengesteld en hanteert ironie en satire. Er zal geen enkele aansprakelijkheid worden aanvaard voor eventuele onjuistheden of enige schade daardoor geleden door de lezer.