Sterven en erven. De complete gids voor uw successieplanning. Editie 2020-2021

Sterven en erven. De complete gids voor uw successieplanning. Editie 2020-2021. Inclusief het nieuwe erf-, huwelijksvermogen- en vennootschapsrecht.

De juridische wereld zit in een stroomversnelling. Zo heeft de wetgever de laatste jaren een aantal markante wijzigingen doorgevoerd inzake het eigendomsrecht, het erfrecht, het huwelijksvermogensrecht en het vennootschapsrecht. Daardoor sluit het recht beter aan bij de maatschappelijke ontwikkelingen, de diversiteit aan familie- en samenlevingsvormen en de behoefte aan meer flexibiliteit en individuele vrijheid. Toch zijn er ook enkele kritische kanttekeningen, onder meer bij de complexiteit van de wetteksten over het fiscaal misbruik en bij het afsluiten van de Nederlandse schenkingsroute.

De laatste decennia hebben de Belgische gezinnen dankzij de stijgende welvaart, de positieve ontwikkelingen op de vastgoedmarkt en het gunstige economische klimaat hun vermogen gevoelig kunnen uitbreiden. Voor meer en meer mensen rijst de vraag hoe zij met dit vermogen moeten omgaan. Hoe rijker, hoe meer zorgen. In vermogensoverdracht en successieplanning dienen zich vele soorten vragen aan. Er zijn er van strikt financiële of fiscale aard, vragen over vererving, over huwelijkscontracten, over schenkingen. We sommen er een aantal op.

Hoe kunt u uw vermogen het best aan uw kinderen doorgeven? Op welke manier zorgt u ervoor dat niet de fiscus, maar uw geliefden kunnen genieten van het spaargeld dat u tijdens uw leven hebt opgebouwd? Wat zijn de laatste fiscale wijzigingen in dat verband? Wat zijn de nieuwe regels voor het erf-en schenkingsrecht c.q. het huwelijksvermogensrecht? Loont het nog de moeite om te schenken via een hand- of bankgift? Bestaat er een methode om uw vermogen weg te schenken en er toch de controle over te behouden? Welk soort testament is u op het lijf geschreven? Waarop moet u letten als u uw bedrijf of aandelen cadeau wil doen? Wat zijn de nieuwe regels in het vennootschapsrecht sinds 1 mei 2019? Hoe kunt u uw echtgenoot of samenwonende partner optimaal beschermen? En hoe vermijdt u zo doeltreffend mogelijk de valstrik van het fiscaal misbruik in uw successieplanning?

Vermogensplanning (estate planning) heeft tot doel om het vermogen dat u tijdens uw leven hebt opgebouwd zo voordelig en zo veilig mogelijk, zowel op juridisch als op fiscaal vlak, over te dragen, meestal aan de volgende generatie en/of uw partner. Het gaat over alle vragen van organisatie en overdracht van uw vermogen, zowel met effect tijdens uw leven als met effect na uw overlijden. Een goede estate planning zorgt ervoor dat u gerust bent, dat het met uw bedrijf, uw vermogen, uw huis goed geregeld is, nu en ook als u er niet meer bent, ook als u plots en onverwacht zou wegvallen.

Estate planning is gemoedsrust. Dat is vele malen belangrijker dan een puur fiscale planning of optimalisering. Span de kar niet voor het paard. Stem niet toe in constructies en allerlei ingewikkelde structuren die alleen maar ingegeven zijn door een fiscale besparingsobsessie. Denk eerst goed na wat u precies wil: wie krijgt wat, wanneer, hoe, onder welke voorwaarden. Fiscale planning is goed, is noodzakelijk, maar is pas aan de orde nadat het nodige is gedaan voor uw gemoedsrust. Bovendien vormt een planning om louter fiscale motieven sinds 1 juni 2012 een fiscaal misbruik. Pas als is uitgetekend wat er moet gebeuren om u gemoedsrust te bezorgen, dient bekeken hoe dit fiscaal kan worden geoptimaliseerd. Dat is de juiste volgorde van handelen.

Estate planning is een continu en gefaseerd gebeuren. Wat u met de opvolging van uw bedrijf wil, vandaag; hoe u uw huwelijkscontract wil regelen, vandaag; hoeveel u aan de kinderen wil schenken, vandaag; en onder welke lasten, voorwaarden en modaliteiten; wie u in uw testament wil bevoordelen, vandaag; het antwoord dat u daar vandaag op geeft kan morgen en zeker overmorgen helemaal anders geworden zijn.

Niet alles moet nu worden geregeld. Sommige zaken moeten misschien nooit worden geregeld. Maar het is niet omdat u vandaag absoluut niet wil schenken aan uw kinderen, of zeker geen pottenkijkers wil in het bedrijf, dat dit binnen vijf of tien jaar nog zo is.

Ook al hebt u dus precies uitgemaakt wat u vandaag wil geregeld zien, en hebben uw adviseurs dat op een degelijke wijze vorm gegeven, toch zal uw gemoedsrust van korte duur zijn als u niet af en toe dit gewetensonderzoek herhaalt. Uw leven, de omstandigheden, uw voorkeuren en gevoelens, wijzigen immers permanent. Daarom is het verstandig om nu en dan, met enige afstand, de planning te herevalueren en na te gaan of deze nog voldoet om u de gemoedsrust te bieden die zo noodzakelijk is voor een goede levenskwaliteit. 

In 'Sterven en erven' krijgt u inzicht in alles wat te maken heeft met erfenissen, testamenten, huwelijks- en samenlevingscontracten, bedingen van aanwas, schenkingen, levensverzekeringen en zorgvolmachten. Ook de controletechnieken via maatschap, stichting en vennootschap komen aan bod. Helder gebracht, met veel praktische tips, begrijpelijke voorbeelden en duidelijke adviezen. Dit boek is de complete gids voor uw successieplanning.

Bedenk wel dat Ieders situatie verschillend is. De feitelijke context, én uw specifieke wensen en bekommernissen, leiden tot het maatwerk dat elke goede planning vereist:

• Wat is uw gezinssituatie?
• Wie zijn uw mogelijke erfgenamen?
• Zijn er kinderen?
• Zijn er andere erfgenamen, zoals broers en zussen, of neven en nichten?
• Bent u gehuwd of woont u wettelijk samen met iemand?
• Hoe is uw vermogen samengesteld?
• Bestaat uw patrimonium vooral uit roerende of uit onroerende goederen?
• Bezit u het volle eigendomsrecht of bent u enkel een vruchtgebruiker of eigenaar voor een onverdeeld deel?
• Waar bevindt zich uw hoofdverblijfplaats? In België of in het buitenland?
• Draagt u uw vermogen het best over tijdens uw leven?
• Dient u uw vermogen of onderneming al dan niet in een vennootschapsstructuur onder te brengen?
• Wel soort testament of legaat kiest u het best?
• Dient u uw huwelijksvoorwaarden te wijzigen of niet?

Van belang is dat de regelingen die u uitwerkt, naadloos op elkaar aansluiten. En al even noodzakelijk is het om voor ogen te houden dat besparen op successierechten (erfbelasting) nooit het enige motief mag zijn bij het uitwerken van erfenisconstructies. U moet de voor- en nadelen van elke beslissing telkens goed tegen elkaar afwegen. En er rekening mee houden dat de maatregelen die u nú neemt, wellicht pas over enkele jaren gevolgen zullen hebben. Maar intussen kan er veel veranderen…

Ga nu hoe u zeggenschap over uw vermogen kunt behouden. Houd in het achterhoofd dat wanneer iemand overlijdt, er meestal een echtgenoot of partner overblijft. Misschien zorgt u er best voor dat die op een comfortabele manier zijn of haar leven kan voortzetten. En bedrijfsleiders ten slotte mogen in geen geval het controleaspect over hun bedrijf uit het oog verliezen.

‘Sterven en erven’ helpt u alles op een rij te zetten, de belangrijkste knelpunten te identificeren en voor vele aspecten ook al een begin van antwoord of oplossing aan te reiken.

Knokke-Heist, 1 september 2020.

Jos Ruysseveldt

 

Over de auteur

Jos Ruysseveldt is advocaat in vermogensplanning te Knokke-Heist, master in de rechten en het notariaat, professor aan de Fiscale Hogeschool Brussel (FHS) en executive professor aan de Universiteit Antwerpen Management School (AMS). Hij geniet ruime bekendheid voor de manier waarop hij fiscale onderwerpen toegankelijk maakt voor het brede publiek.

Na jarenlange ervaring in het notariaat is hij in België één van de topconsultants op het vlak van successieplanning. Hij is auteur van diverse boeken, publiceert in fiscale tijdschriften en is een veelgevraagde docent voor interne opleidingen en gastspreker over erfeniskwesties. Zijn bekendste boek is het standaardwerk ‘Praktijkgids successieplanning’, de laatste editie is die van 2019-2020. Andere publicaties zijn o.m. ‘Nieuwe erfbelasting in de Vlaamse Codex Fiscaliteit’ (2015) en ‘Beleggingsverzekeringen. Belegging én verzekering, instrument van vermogensoverdracht en successieplanning’ (2014), geschreven samen met verzekeringsspecialist Paul Van Eesbeeck (Vereycken en Vereycken Consulting).

info@ruysseveldt.be - www.ruysseveldt.be

Bestellen

U kunt dit boek bestellen bij Standaard Boekhandel. Prijs: 24,95 euro.

 

© Copyright en disclaimer. De informatie in dit document is met de meeste zorg samengesteld. Er zal niettemin geen enkele aansprakelijkheid worden aanvaard voor eventuele onjuistheden of enige schade daardoor geleden door de lezer.